Asgari ücret zammı 2025 için kritik süreç bugün başlıyor. Zam pazarlıkları için işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan komisyon ilk toplantısını bugün yapacak. Peki, milyonları etkileyen asgari ücret yıllar içindeki değişimi nasıl oldu? Asgari ücretin son 20 yılda cumhuriyet altını karşısındaki performansı DİSK tarafından analiz edildi.
İşçi, işveren ve hükümet temsilcileri yeni asgari ücret için kolları sıvadı. Pazarlıklar için sadece saatler kaldı. Türk lirasının değer kaybının devam ettiği mevcut ortamda, milyonlar dişe dokunur bir zam beklerken işveren tarafı ise tavrını koydu. 2012 yılında ise 13 cumhuriyet altınına denk gelen asgari ücret 2024 yılında eridi. Çarpıcı analiz DİSK'ten geldi. İşte 20 yılda asgari ücretin altın alım gücü hesaplaması.
ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU İLK TOPLANTISI BUGÜN
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılı asgari ücretini belirlemek için ilk toplantısını bugün saat 16.00'da yapacak. İşçi ve işveren temsilcileri, bugün ilk kez bir araya gelecek.
2025'te geçerli olacak asgari ücret 3 toplantının ardından belli olacak.
2025 yılında uygulanacak olan asgari ücret ile ilgili olarak taraflar arasındaki görüşmeler bugün başlayacak.
20 YILDA ASGARİ ÜCRET SERÜVENİ
Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı, dolaylı olarak ise toplumun tamamını ilgilendiren asgari ücret toplantısı öncesi özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin yüksek bir zam olduğu takdirde zorlanabileceği işverenler tarafından ifade edilse de işçi tarafında enflasyondan kaynaklı beklentiler yükseldi.
Asgari ücret ilk defa 2024’ün şubat ayında 17 bin 2 TL olarak ödendi. Yüzde 44’e yükseltilen hedef enflasyon oranında zam yapılırsa yeni asgari ücret, 24 bin 483 TL olacak. Asgari ücrete yüzde 100 oranda zam yapılması ise ücretlerin 34 bin 4 TL’ye yükseleceği anlamına geliyor. Bu senaryoda dahi asgari ücret yoksulluk sınırının yarısı kadar oluyor.
İşte asgari ücretin 20 yıllık yolculuğu;
- TCMB verilerine göre 2003 yılında yıllık net asgari ücret miktarı ile 25,4 cumhuriyet altını alınabiliyordu.
- Paradan altı sıfırın ilk kez atıldığı 2005 yılında yıllık net asgari ücret 4 bin 200 lira seviyesine çıkarıldı. 2005 yılında bu miktar ile 31,5 cumhuriyet altını alınabiliyordu.
- 2005 yılının ardından yıllık net asgari ücretin altın alım gücü ise düşüşe geçti.
- 2006 yılında 23,6 cumhuriyet altınına tekabül eden asgari ücret 2007 yılında 24,2 cumhuriyet altını seviyesine çıksa da 2008 yılında yeniden 23,6 cumhuriyet altını seviyesine düştü.
- 2009 yılında önce 19,3 cumhuriyet altınına tekabül etmeye başlayan net asgari ücret 2010 yılında 17,3 cumhuriyet altınına, 2011 yılında 13,2 cumhuriyet altınına, 2012 yılında ise 13 cumhuriyet altınına denk geliyordu.
- 2013 yılında yıllık net asgari ücret 15,8 cumhuriyet altınına denk geliyorken; 2014 yılında 17,1, 2015 yılında 16,9, 2016 yılında ise 19,3 altına denk geldi.
- 2017 yılında yıllık net asgari ücret ile 17 cumhuriyet altını alınabiliyor iken 2018 yılına geldiğimizde bu sayı 14,1 cumhuriyet altınına, 2019 yılına geldiğimizde ise 13,8 cumhuriyet altınına geriledi.
- 2020 yılında yıllık net asgari ücretle alınabilen cumhuriyet altını sayısı 10,3’e düşerken bu sayı 2021 yılında 9,6 seviyesine düştü.
2020'DEN SONRA ALIM GÜCÜ ERİDİ
- Asgari ücret yüksek enflasyon sebebiyle 2022 ve 2023 yıllarında ikişer kez belirlendi.
- 2022 yılında yıllık net asgari ücret 8,9 cumhuriyet altınına dek geriledi.
- 2023 yılında asgari ücrete yapılan ilk artışın ardından yıllık asgari ücretle 11,8 cumhuriyet altını alınabiliyorken 2023 yılı sonunda bu sayı yeniden 9,5 seviyesine düştü.
- Net asgari ücret 2024 yılı başında yaklaşık yüzde 40’lık bir zam ile mevcut seviye olan aylık 17 bin 2 lira seviyesine, yıllık 204 bin 24 lira seviyesine çekilmişti.
- Sene başında bu miktarla 15 cumhuriyet altını alınabiliyorken şu anda 10 cumhuriyet altını alınabiliyor.
