Bu sefer sizi yormayacağım. En baştan söyleyeyim. Sorunun cevabı, bulduğunuz aşıyı yaptırın. Çünkü herkes her aşıyı bulamayacak. Soğuk zinciri şüpheli aşıların da etkisini yitireceği aşikar. O yüzden illegal yollara başvurmak sıkıntılı. Sağlık Bakanlığı tarafından ithal edilmeyen aşının güvenilirliği yoktur diyebiliriz. O yüzden hangi aşı ne kadar erken bize önerilirse yaptırmamız lazım.
Şimdi söz konusu koronavirüs aşı çeşitlerine bakalım. Aşılarla ilgili ayrıntılı bilgileri daha önceki yazılarımda bulabilirsiniz.
Aşılar 3 çeşit. Zayıflatılmış virüs aşıları(canlı virüs), ölü virüs aşıları, bir de sadece protein içerikli olanlar. Bu protein içeriği dışarıda virüslerin olmadığı ortamda hazırlananlar ve vücudun içinde oluşturulanlar diye ikiye ayrılabilir. İlk iki çeşit aşı için geleneksel yöntemler denebilir. Yani hazırlamasını en iyi bildiğimiz ve yan etki profiline hakim olduğumuz aşı tipleri. Son tiplerden laboratuvarda protein hazırlanan tipini de uzun zamandır biliyoruz, kullanıyoruz. Bizim için yeni olan m-RNA aşıları. Bu aşılar vücutta protein ürettiriyor. Ve yabancı proteine karşı bağışıklık sistemimizi çalıştırıyor.
Aslında tüm aşıların çalışma yöntemi benzer. Vücuda yabancı bir proteine karşı bağışıklık sistemini çalıştırmak, sonran bu çalışmayı hafızaya almak. Sistemin çalışması hastalığa karşı korunmamızı sağlıyor. Bu hafızanın süresi de koruyuculuk süresi oluyor. Yani bağışıklık sistemimizin virüsü ya da virüs parçacığını hatırlama süresi. Bunu arttıran modeller, maddeler var. Aşılara bunlar katılmakta. Aşı karşıtları yaygarayı. Bu eklenen maddeler yüzünden koparıyorlar.
Piyasada ölü aşılar var. Sinovac (meşhur Çin aşısı) ilk ithal ettiğimiz aşı. Yan etki ve etki profilini iyi biliyoruz. Güvenli ve etkili. Laboratuvar şartlarında üretilen protein alışı şimdilik gündemimizde değil. Biontech aşısı m-RNA aşısı. Güvenli ve etkili olduğu söylenmekte. Tek handikapı alerji. Alerjik bünyeli insanların uzak durması gerekiyor. Hayatı tehdit eden durumlarla karşılaşılmış.
Tavsiyem aşıyı yaptırın. Hangisine erken ve güvenli ulaşıyorsanız onu yaptırın.
Son söz;
Aşı olabileceği halde olmayan, sonra da hasta olarak karşımıza gelen hastaları yine eksiksiz tedavi edeceğim ama hakkımı helal eder miyim bilemiyorum… Belki de o hasta yüzünden ben de hasta olacağım ve belki de çocuklarımı, yakınlarımı hasta edeceğim. Kim bilir ? Belki de kaybettiğimiz birçok sağlık kahramanımız gibi bende bu hastalar yüzünden hayata veda edeceğim…
Lütfen tedbir, Az kaldı…