Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 02.08.2024 tarihli kararında instagram.com adresine erişim engeli getirdiğini duyurdu. Bu duyurunun ardından Anayasa Mahkemesi tarafından 2020 Wikipedia kararı yeniden yayımlandı ve birkaç saat sonra silindi. Anayasa Mahkemesinin paylaştığı Wikipedia kararının içeriğiyse merak konusu oldu. BTK tarafından 2017 yılında, Wikipedia’ya getirilen erişim engelinin sulh ceza hakimliğince onanması ve yapılan itirazların reddedilmesine karşın Anayasa Mahkemesine başvuran başvurucular, siteye erişimin tümden engellenmesinin demokratik toplum düzeninin ihlal edildiği iddiasını ileri sürmüşlerdi.
Anayasa Mahkemesi tarafından Wikipedia’ya ilişkin yapılan değerlendirme de ise; 5651 sayılı kanunun 8/A maddesi kapsamında, internet ortamında yer alan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesine karar verilmesinin, ivedilikle müdahaleyi gerektirecek hâllerde işletilmesi gereken istisnai bir yol olduğunu vurgulamıştır ve bilhassa "millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi" kapsamındaki içeriklerin (Suriye-Türkiye ilişkilerine yönelik ülke genelinde dezanformasyona yol açabilecek içerik ve bağlantıların) mahkemece, müdahele etmeyi haklı kılacak nitelikte somut herhangi bir gerekçe göstermediğini belirtmiştir. Aynı zamanda erişim engeli kararına yapılan itirazların mahkemece reddine ilişkine gerekçede sunulan “devletin itibarının zedelenmesi” olgusunun hangi sebebi kapsadığının gerekçelendirilmemiş olduğu da belirtilen hususlardandı. AYM Wikipedia kararında, kanunun izin verdiği erişime müdahale sebeplerinin ifade özgürlüğünü kısıtlayacak boyutta geniş yorumlanamayacağına, bu şekilde bir geniş yorumun başvurucu kişiler bakımından hukuki öngörülemezlik yaratacağına karar vermişti.
Bu kararın Anayasa Mahkemesi tarafından yeniden paylaşılması, Anayasa Mahkemesi’nin Instagram hakkında verilen BTK kurul kararının hukuka aykırı olduğu görüşünü paylaştığı izlenimini verdi. Instagram’a erişim engeli geldikten sonra X adlı uygulamadan bu karara tepki gösteren Instagram kullanıcıları da, anayasal haklar sınıfında yer alan ifade özgürlüğü ve basın haklarının kısıtlandığından bahisle yakındılar.
BTK BAŞKAN YARDIMCISI SAYAN’DAN AÇIKLAMA
Eski BTK başkanı, yeni bakan yardımıcısı Dr. Ömer Fatih Sayan’ınsa, X üzerinden yaptığı açıklamada: Batılı ülkeler söz konusu olduğunda sosyal medya platformlarının Katalog Suçlar başta olmak üzere, pek çok konuda hızlıca tedbir aldığını belirtirken, sosyal medya sağlayıcılarının ülkemizde göstermelik temsilcilikler açtığını ve hak ihlalleri söz konusu olduğunda gereken adımları atmayıp, bildiklerini okuduklarını ve bu durumun ülkemiz açısından kabul edilemez bir durum olduğunu ifade etti.
“DEZENFORMASYONLA MÜCADELE KARARLARININ HER ZAMAN TARTIŞILACAĞI BİR COĞRAFYADAYIZ”
Av. Elif Şuara Güngör konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: “Ezcümle, Türkiye’nin dezenformasyonla mücadelesi sosyal medya platformlarının büyük kitlelere hitap ettiği teknoloji çağında hız kesmeden devam etmektedir. Dezenformasyonla mücadele kapsamında çıkarılan kanunların ve bu kanunlar doğrultusunda verilen kararların her zaman tartışılacağı bir coğrafyada yaşadığımızın da bilincindeyiz. Bu tartışmalara BTK’nın Instagram’a erişim engeli getirmesiyle beraber bir yenisinin daha eklendiğini söyleyebiliriz. Bu noktada tartışmalara örtülü bir yorum koyan Anayasa Mahkemesi’ninse hukuki bilgilendirme kapsamında basın ve ifade özgürlüğü gibi temel haklara yapılan müdahalelerin gerekçelendirilmiş somut verilerle taçlandırılmasının önemini yeniden vurguladığını söyleyebiliriz.”
