Türkiye’nin iki dev markasının yıllar süren tasarım davası Anayasa Mahkemesi’nin kararıyla son buldu. AYM kararı, 15 Nisan 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak kesinleşti. Konu: Bir çay tabağı.
Türk kültürüyle özdeşleşti
Porland ve Paşabahçe’nin ilginç tasarım davası 10 yıldır sürüyor. AYM’nin kararından sonra -sosyal medyada “Ortadoğu’da çay tabakları yeniden dağıtılıyor” diye yorumlanan bu dava Türkiye’nin kültürüyle özdeşleşmiş çay tabaklarının ikonik tasarımından dolayı açıldı.
Hikaye 10 yıl önce başladı...
Yaklaşık 10 yıl önce Porland, bir ürününün tasarımını tescillemek için Türk Patent ve Marka Kurumu'na başvurdu
Rakibinin gözünden kaçmadı
Marka ve Patent uzmanlarının büyük bir dikkatle takip ettiği Türk Patent ve Marka Kurumu tasarım bülteninde yayımlanan tescil başvurusu Paşabahçe’nin gözünden kaçmadı.
Marka itiraz etti
Paşabahçe’nin marka uzmanları “Bu model bizim tescilli çay tabağımıza çok benziyor” diyerek tescil başvurusuna itiraz etti.
Koruma benzersiz görsel ve tasarıma veriliyor
Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılan tasarım koruması başvurularında aranan en temel kriter üretilen bir ürünün benzersiz görsel nitelikleridir. Tasarım patenti yani farklı bir şekle, yapılandırmaya veya yüzey dekorasyonuna sahip ürünler için verilebilir. Başka bir deyişle, tasarım patenti, aynı zamanda pratik bir işlevi de olan bir ürünün süsleme yönü için koruma sağlar.
İki dev marka karşı karşıya
Paşabahçe, Porland’ın tasarımının ayırt edici özelliği olmaması ve benzerlik gerekçesiyle itiraz etti.
"Ayırt edici özelliği yok"
Paşabahçe, TPMK Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’na (YİDK) itiraz ederek, Porland’ın tasarımının “ayırt edici özelliği bulunmadığını” ve kendi tescilli ürünüyle karıştırılabileceğini savundu.
Dava önce Yargıtay'a sonra AYM'ye taşındı
Porland, tescille ilgili red kararını 2018’de Yargıtay’a (istinaf) taşıdı, ancak buradan da olumsuz yanıt aldı. Şirket, 2020’de Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunarak, “mülkiyet hakkının ihlal edildiğini” öne sürdü.
YM: kabul edilemez
AYM, 15 Nisan 2025’te Resmi Gazete‘de yayımlanan kararında, Porland’ın başvurusunu “esas yönünden incelenmeksizin kabul edilemez” buldu.
Hukuki dayanaktan yoksun
Mahkeme, Paşabahçe’nin tescilli tasarımının korunması gerektiğini vurgulayarak, Porland’ın itirazını hukuki dayanaktan yoksun buldu
İşte o tasarımlar..
