En baştan çok spekülatif bir konuya girdiğimizi söylemeliyim. Yazınıın sonunda kafanız çok daha karışık hale gelebilir. Ama bütün bu spekülasyonlar yapmamız gerekenleri değiştirmez. Bunlar Bilim Kurulumuz ve Sağlık Bakanlığımızın dolayısıyla da Devletimizin bize söylediklerini harfi harfine uygulamak. Unutulmaması gereken bu hastalığın elden bulaştığı. Elimizi sık sık dezenfekte edeceğiz ve elimiz kirli iken, elimizi ağzımıza, burnumuza ve gözümüze götürmeyeceğiz. Bu konudaki uyarılarım daha önceki yazılarımda da vardı. 

Bildiğimiz, bu virüsün 2019 sonlarında Çin'in Hubei Eyaleti'ne bağlı Wuhan şehrinde çıktığıdır. Wuhan’da hastaneye başvuran akciğer iltihabı (pnömoni) vakalarında beklenmeyen artış farkedilmiş. Vakaların kümelendiği yerin Wuhan'daki bir hayvan pazarı olduğu saptanmış. Üç hastanın Wuhan'daki bir hastaneye 27 Aralık 2019 tarihinde ağır pnömoni tanısıyla yatırılmasıyla süreç başlamış ve 49 yaşındaki hayvan pazarında balık satıcısı bir kadın ilk vaka olarak kayda geçmiştir. Hastalığın başlangıcı 23 Aralık’ta ateş, öksürük ve göğüste sıkışma belirtileriyle olmuştur. Ateşinin düşmesi dört gün almış ancak daha sonra öksürük ve nefes darlığı artmıştır. Çekilen  akciğer tomografisine göre bulgular pnömoni ile uyumlu görülmüştür. Sonraki hasta hast 61 yaşında erkekti. İlginç yanı bu kişinin hayvan pazarından sıklıkla alışveriş yapması idi. Bu hastada ateş ve öksürük 20 Aralık 2019 tarihinde başlamıştır. Hasta bir hafta sonra solunum sıkıntısı ile hastaneye başvurmuştur. Hastanede ilk iki gün içinde giderek kötüleşen hasta, solunum cihazına bağlanmak zorunda kalınılmıştır. Bu tespit edilen ilk hastalardan alınan örneklerde daha önce bilinen birçok patojen aranmıştır. İlerleyen günlerde daha önce tespit edilmiş olan yarasa SARS-CoV virüsüne % 85 oranında benzerlik gösteren yeni bir Coronavirus (2019-nCoV) tanımlanmıştır.
Buraya kadar anladığımız; bir kere virus yeni bir virus ve daha önce tanımlanmamış. İkincisi; yarasada bulunan virus ile % 85 benzerlik gösteriyor. Hadi kalan % 15’lik kısmına mutasyon diyelim. Ama bu bile virüsün yarasalardan insanlara geçtiğini kanıtlamıyor. Güçlü bir varsayım olarak "yarasadan bulaştı" deniyor. Üçüncüsü; veriler ilk hastanın pazarda çalışan kadın değil de pazara alışverişe gelen erkek olduğunu işaret ediyor. Çünkü erkek hasta daha erken kötüleşiyor. Yaş, virus yükü vs. ile açıklanabilir bu durum ama kayıtlarda erkek hasta önce belirti gösterip kötüleşmiştir. Dolayısıyla ilk vaka alışverişe gelen erkek gibi görünmektedir. Ya da ikisi de aynı anda desek ya birisi bu insanlara virüsü aynı anda bulaştırdı diyecek ya da durumu 2-14 günlük kuluçka süresi ile açıklayacağız. 

Tabi bu durumun spekülatif yanları da var. İki Çinli öğrencinin Amerika’da korona virus çalarken yakalanmaları. Ardından 2017 yılında Wuhan’daki laboratuvarlarda Koronavirus çalışmalarına başlanması süpekülasyonlara haklılık veren durumlar. Başkaca bir söylem de Covid-19’un Çin’in kuzeydoğusuna düşen göktaşıyla dünyaya geldiğidir. Ancak gerçekle bağdaşır tarafı yoktur. Bu görüşe fazla zaman harcamaya da gerek yoktur. 

İşin talihsiz tarafı 8 Ocak'ta başlayan Çin’in bahar bayramıydı. 10 Ocak'ta başlayıp 18 Şubat'a kadar süren bayramda bu yıl öngörülen seyahat sayısı 3 milyar idi. Bu seyahatlerin 440 milyonunun demiryolları, 79 milyonunun da havayolları ile yapılması bekleniyordu. Bu ülke içi seyahat planlamaları idi. Ülke dışı seyahatlarin ne kadar olduğu bilgilerine ulaşamadım. Ancak burada en önemli konu Wuhan’da karantinanın 23 Ocak'ta alınmış olması…
Siz de derin düşüncelere daldınız mı? 23 Ocak 2020’ye kadar  Wuhan’dan ve Çin’den dünyaya ne kadar Çin'linin ve Wuhancda bulunmuş Çin vatandaşı olmayan insanlarının dolaştığını bir düşünün. Bütün bunlar bu işin içinde bir iş var diye düşündürüyor insanı.  

Her neyse biz alacağımız tedbirleri, yaşlılarımızı korumayı dert etmeliyiz. Kulağımız Sağlık Bakanlığı ve Devlet organlarında olsun. Yarın bize doğru geliyoruz…

#bizbizeyeterizTürkiye
#evdekalın